Als student had Gerben Klein Teeselink niet kunnen bedenken dat hij later senior adviseur bodem zou zijn. Hij houdt zich vooral bezig met milieukundig bodemonderzoek maar dat gaat vaak gecombineerd met andere onderzoeken. In zijn advisering is elk vraagstuk maatwerk, dat maakt zijn werk afwisselend.
Op het spoor van bodemonderzoek
Het begon met een stage voor de opleiding Land- en Watermanagement. Op school las hij een positieve stagerecensie van Ortageo. ‘Ik raakte benieuwd naar wat bodemonderzoek inhield, ik belde en kon vrijwel gelijk beginnen.’ Na zijn afstuderen kwam hij opnieuw in contact met Ortageo en werd hij aangenomen, samen met een medestudent.
Het was dus niet per se een voorliefde voor bodem die Gerben op het spoor van bodemonderzoek bracht. Alhoewel? ‘Als boerenzoon houd ik van het buitenleven en heb ik affiniteit met de bodem. Ik kijk altijd wel naar beneden als ik buiten loop. Tijdens mijn stage ben ik vooral milieukundig bodemonderzoek interessant gaan vinden en dat is nog steeds zo. Of het nu gaat om een verkennend of nader bodemonderzoek; elk onderzoek is weer een nieuwe puzzel die ik probeer op te lossen. Gedurende het onderzoek leggen we telkens een stukje bij om uiteindelijk vast te stellen of en waar eventuele bodemverontreinigingen aanwezig zijn en wat daarvan de omvang is. Nog altijd ben ik benieuwd naar de laboratoriumuitslagen. Zelfs als die ’s avonds of in het weekend binnenkomen, kijk ik toch wel even wat eruit is gekomen. Soms komt het overeen met de verwachting, soms word je toch weer verrast.’
Adviseur Bodem: bodemonderzoeken van a tot z
Het is overduidelijk, Gerben heeft als senior adviseur bodem een grote passie voor zijn vak. Bij Ortageo begon hij als projectmedewerker. ‘Je bent dan vooral ondersteunend voor een adviseur bodem of projectleider. Het is een mooie manier om te groeien in het vakgebied.’ Zo heeft Gerben het ook gedaan. Binnen drie jaar stroomde hij door naar de functie adviseur bodem.
Hij is tegenwoordig betrokken bij allerlei bodemonderzoeken van a tot z. De projecten variëren van kortlopende onderzoeken voor nieuwbouw tot aan grootschalige herontwikkelingsprojecten en infrastructurele projecten die meerdere maanden of zelfs jaren in beslag nemen. ‘De projecten zijn zeer divers en daar komt veel bij kijken. Mijn eerste vraag aan de klant is aan welk onderzoek ze denken: milieukundig, civieltechnisch, geotechnisch of geohydrologisch? Nog belangrijker is de vraag achter de vraag, want het kan maar zo zijn dat allerlei onderzoeken nodig zijn. Gaat het om transactie, nieuwbouw, herontwikkeling of aanleg van een riool? In die gevallen kan het naast het verkrijgen van inzicht in de milieuhygiënische bodemkwaliteit ook wenselijk zijn om inzicht te krijgen in de funderingsmogelijkheden, de mogelijkheden om hemelwater in de bodem te infiltreren, het risico op aanwezigheid van ontplofbare oorlogsresten in de bodem of de aanwezigheid van asbest of chroom-6 in te slopen gebouwen. Het is fijn wanneer dit alles vroegtijdig in één fase gecombineerd kan worden onderzocht. Het voorkomt overlast en stagnatie door onverwachte verrassingen.’
Kennis van actuele wet- en regelgeving
Gerben denkt met de klant mee, maar kijkt ook verder. ‘Je begint bij een milieukundig bodemonderzoek met een vooronderzoek, waarbij je zoveel mogelijk informatie bij elkaar raapt. Zo krijg ik een beeld van mogelijke bodemverontreinigingen en bepaal ik een onderzoeksprogramma op maat. Het is daarbij belangrijk om kennis te hebben van de actuele wet- en regelgeving en hoe je die kan interpreteren. Tegenwoordig is ook vaak aandacht nodig voor de invasieve exoten en zeer zorgwekkende stoffen (ZZS), zoals PFAS. Als een klant een nieuwbouwplan start, waarbij grond moet worden afgevoerd, kan het slim zijn om ook alvast onderzoek te doen naar PFAS. Als de vergunning voor de bouw is verleend en later blijkt dat de grond PFAS bevat, mag de klant overtollige grond misschien niet van de locatie afvoeren en elders hergebruiken. Het is belangrijk dat een adviseur al in een vroeg stadium stilstaat bij dit soort zaken en de klant hierover adviseert zodat onaangename verrassingen worden voorkomen.’
Onmisbare rol voor GIS-applicaties
De digitalisering heeft het werk van Gerben nog leuker gemaakt. ‘We werken binnen Ortageo veel met GIS-applicaties, zoals QGIS. Daarmee worden geografische gegevens van meerdere bronnen samengebracht. Zo krijgen we tijdens het vooronderzoek al snel inzicht in de historie van een locatie, de mogelijke aanwezigheid van gedempte sloten, de contouren van bodemverontreinigingen die tijdens eerder onderzoek zijn vastgesteld, de stromingsrichting van het grondwater waarmee een verontreiniging zich zou kunnen hebben verspreid en allerlei andere zaken die relevant zijn voor het bodemonderzoek. Dit bepaalt vervolgens het onderzoeksprogramma en de beste posities van de onderzoekspunten. Met behulp van een GPS kan de milieukundige die het veldwerk verricht het onderzoek exact op deze posities uitvoeren. De bijzonderheden die we tijdens het veldwerk in de bodem aantreffen en de verontreinigingen die het laboratorium aantoont koppelen we aan een onderzoekspunt. Het is daardoor met onze GIS-applicaties eenvoudig om inzichtelijk te maken waar zich eventuele bodemverontreinigingen bevinden en in hoeverre deze zijn verspreid. Door deze resultaten te combineren met tijdens het veldwerk waargenomen bijzonderheden en de informatie van het vooronderzoek stellen we onderlinge verbanden vast. De GIS-applicaties spelen ook een onmisbare rol bij het verhelderend visualiseren van de onderzoeksresultaten aan de klanten.’
Denken buiten de kaders als adviseur bodem
Milieukundig bodemonderzoek is het specialisme van Gerben, maar hij werkt vaak samen met andere afdelingen. ‘Het is superhandig dat we voor integrale projecten alle bodemexpertises in huis hebben en veel onderzoeken gecombineerd kunnen uitvoeren.’ Ook het aansturen van milieukundigen die het veldwerk verrichten en de laboratoria die de analyses uitvoeren horen tot de taken. Dit is een dynamisch proces want op basis van de bevindingen kan aanpassing van het onderzoeksprogramma nodig zijn. Gerben heeft tijdens het onderzoek dan ook nauw contact met de klant: ‘Als senior adviseur ben ik ook gelijktijdig projectleider en houd ik de planning en het budget nauwlettend in de gaten. Als tijdens het veldwerk bijzonderheden worden aangetroffen die aanleiding geven om het onderzoek uit te breiden, stem ik dit eerst met de klant af. Ik probeer de klant altijd te ontzorgen en ben pas echt tevreden als de klant dat ook is, ook als de uitslag van een onderzoek niet is wat een klant verwacht of hoopt. Het blijft leuk om buiten de kaders te denken en voor elk vraagstuk te zoeken naar maatwerkoplossingen. Binnen Ortageo heb ik de vrijheid om aan elk vraagstuk een eigen invulling te geven. Zo krijgt de klant een onafhankelijk, gericht advies waarmee deze het best is geholpen. En het maakt mijn werk als adviseur bodem afwisselend.’
Onveranderde mentaliteit van aanpakken
Ortageo is de afgelopen jaren uitgegroeid van een klein tot een middelgroot adviesbureau met veel kennis en ervaring. ‘Gelukkig kent onze organisatie nog wel een informele sfeer met korte lijnen en is de aanpakmentaliteit onveranderd gebleven. Er is veel kennis en ervaring aanwezig en iedereen is bereid elkaar te helpen.’
