De gemeente Rheden vroeg Ortageo veertien speelplekken te onderzoeken op lood in de bodem. Onderzoek van het RIVM uit 2015 maakte duidelijk dat lood voor kinderen nog gevaarlijker is dan voor volwassenen. Omdat kinderen bij het spelen soms gronddeeltjes inslikken, is het extra belangrijk dat het gehalte lood in de bodem bij speelplaatsen beneden de toegestane waarde ligt.
Ortageo zet XRF-meter in
“Een belangrijke reden voor de gemeente Rheden om voor Ortageo te kiezen was onze ervaring met een XRF-meter”, legt Luc Smolders, Projectleider bodem bij Ortageo uit. “Met dit apparaat heb je binnen een minuut een goede indicatie van de gehaltes aan zware metalen op een plek. Je kunt het apparaat gewoon in je hand houden. Soms moet je de graszode afsteken, maar veel meer extra werk heb je er niet aan. Dat is dus veel sneller dan grondmonsters nemen, opsturen naar een laboratorium en dan de analyses afwachten.”
Snel veel waarnemingen
Met de XRF-meter kun je dus snel en goedkoop veel waarnemingen uitvoeren. “Daarvoor moet je ‘m ook gebruiken”, gaat Luc verder. “Je kiest op een speelplaats een aantal plekken waar je met de XRF-meter de bodem scant. Als de XRF-meter voor die plekken aangeeft dat de waarden oké zijn, hoef je daar verder geen onderzoek te doen. Geeft de XRF-meter hogere waarden aan dan de norm? Dan voer je op die plekken gericht nader onderzoek uit naar lood in de bodem.”
Zekerheid over de risico’s
Luc vindt deze opdracht goed passen bij Ortageo. “Onze opdrachtgevers willen de risico’s weten van een locatie. In dit geval omdat er kinderen spelen. In andere gevallen omdat ze er bijvoorbeeld gaan bouwen. Of omdat ze de grond willen verkopen. We kiezen dan graag voor onderzoeksmethoden waarmee je risico’s in kaart brengt op een manier die het beste past bij de plannen van die opdrachtgever. Ook ons advies over eventuele vervolgstappen stemmen we daarop af.”
Slim advies over het vervolg
Dankzij het onderzoek van Ortageo weet de gemeente Rheden op welke plekken ze actie moesten ondernemen. Luc: “In ons rapport staan adviezen voor passende maatregelen op die plekken waar te veel lood in de grond zit. Je kunt alles afgraven en de grond vervangen. Maar zo’n drastische maatregel is meestal niet nodig. Je kunt de plek ook bedekken met matten of tegels. Of je plaatst er struiken, planten en hekken, zodat de plek niet meer geschikt is om te spelen.”
Jan Winkelhorst, medewerker bodem en ondergrond, Gemeente Rheden:
“Om de voordelen van een XRF-meting optimaal te gebruiken, ben ik bij de veldwerkzaamheden aanwezig geweest. Hierdoor konden we direct op de gemeten loodgehaltes reageren, bijvoorbeeld door het aantal metingen of de meetposities te veranderen. De samenwerking was bijzonder aangenaam. Ook de overige communicatie met Ortageo was helder en doeltreffend.”
