Hart van Zuid is een voormalig, ruim 50 ha tellend industrieterrein in het hart van Hengelo. Ooit was het de thuishaven van metaalbedrijven als Stork en Dikkers. De oude fabriekscomplexen krijgen een nieuwe invulling met een variatie aan nieuwe functies: bedrijvigheid, winkels, wonen en werken. Om het plangebied te ontsluiten wordt dwars door het gebied de ‘Laan Hart van Zuid’ aangelegd. Die verbindt het Centraal Station Hengelo met het rijkswegennet, met name de A35.
Erfenis
Hengelo heeft veel aan die zware industrie te danken. Op hoogtijdagen werkten, alleen bij Stork al, zo’n 26.000 mensen. Uit respect voor deze historie blijft een aantal oude industriële gebouwen behouden voor de toekomst. Tegelijkertijd hebben de productieprocessen en afvalstromen uit het verleden hun sporen nagelaten in de bodem.
Wat doet Ortageo?
Nog voordat de eerste schop de grond inging, heeft de Gemeente Hengelo de bodemrisico’s en saneringsmogelijkheden grondig laten onderzoeken. Vanaf 2010 heeft Ortageo op diverse trajecten de onderzoeken, advisering en begeleiding bodemsanering mogen doen. Brian Scholten, Projectleider bodem: ‘We waren de goedkoopste inschrijver voor de milieukundige begeleiding voor de bodemsanering van het Esrein tot aan het station. Tot onze werkzaamheden behoorden onder meer:
- Milieukundige begeleiding en evaluatie van de sanering
- Bodemonderzoek asbest
- Asbestinventarisatie
- Een risicoanalyse op niet-gesprongen explosieven (ontplofbare oorlogsresten)
- Een geohydrologisch onderzoek om o.a. wateroverlast te voorkomen
- Een bemalingsadvies
- Het monitoren van het grondwater
Wat troffen we zoal aan?
‘Heb je even?’ vraagt projectleider Brian Scholten. ‘Zo’n bodem vertelt natuurlijk alles over het verleden. Naast restanten, en soms nog hele stukken riolering, fundering en brandstoftanks, stuitten we ook op onbekende kabels en leidingen. Ook moesten we rekening houden met het verleggen van een hogedruk-gasleiding en nieuwe leidingen voor het warmtenet. Al met al best complex. Welke verontreinigingen we aantroffen? Dat was geheel in lijn met de verwachting, onder meer:
- Hexachloorhexaan. Een restproduct van een insecticide dat rond 1950 door C.T. Stork en Co werd geproduceerd en op eigen terrein werd opgeslagen.
- ‘Zware metalen’ als koper, lood, nikkel en zink. Ze komen onder andere in het milieu door metaalwinning, metaalopslag, verfproductie en verbranding van kolen en afval.
- Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Teerachtige stoffen die ontstaan bij de onvolledige verbranding van koolstofhoudende materialen als hout en fossiele brandstoffen,
- Minerale oliën en ontvettingsmiddelen.’
Klaar voor de toekomst
‘In totaal is zo’n 15.000 kubieke meter grond, goed voor zo’n 700 vrachtwagens afgegraven. Hierbij speelde ook dat we rekening moesten houden met het verontreinigde grondwater. De klus is naar volle tevredenheid van de gemeente Hengelo geklaard. Het gebied is inmiddels bijna klaar voor een nieuwe toekomst op een prachtige historische locatie!’
